آی سی یا مدار مجتمع چیست و چه کاربردی در تعمیرات گوشی های موبایل دارد؟

آی سی یا مدار مجتمع همچنین مدار یکپارچه که به آن تراشه (Chip) یا ریزتراشه (Microchip) نیز می‌گویند.

آی سی (IC)

مجموعه‌ای از مدارهای الکترونیکی که بر روی یک سطح صاف کوچک (چیپ) از جنس مواد نیمه‌رسانا (معمولا از جنس سیلیسیم) قرار داده شده‌ اند.

با قرار دادن تعداد خیلی زیادی ترانزیستور کوچک در یک ریزتراشه ساخته می‌شوند.

از لحاظ اندازه بسیار کوچکتر، سریع‌تر و ارزان‌تر از مدارهایی اند که از اجزای گسسته ساخته می‌شوند.

مدارهای الکتریکی عموماً شامل اجزایی از قبیل مقاومت، خازن، سلف و ترانزیستور می‌باشند.

فرآیند ساخت ترانزیستور در تکنولوژی‌های مدارهای مجتمع راحت‌تر از المان‌های Passive یا منفعل دیگر است.

طراحان ترجیح می‌دهند این المان‌های پسیو را توسط ترانزیستورها پیاده‌سازی کنند و تا حد ممکن تمامی المان‌های مدارهای الکترونیکی را به ترانزیستور تبدیل نمایند.

سپس با تکنولوژی‌های ساخت مدارهای مجتمع آن‌ها را پیاده‌سازی کنند.

هر تراشه معمولاً حاوی تعداد بسیار زیادی ترانزیستور می‌باشد.

این ترانزیستور ها با استفاده از فناوری پیچیده‌ای در داخل لایه‌ای از ماده نیمه هادی؛ مانند سیلیسیم همگون با پروسه‌های ساخت مدارهای مجتمع ساخته می‌شوند.

امروزه تراشه‌ها در اکثر دستگاه‌های الکترونیکی و به ویژه رایانه‌ها در ابعادی گسترده به کار می‌روند.

انواع آی سی یا مدار مجتمع از لحاظ شکل ظاهری

آی سی های SMD

این آی سی دارای پایه های ثابتی اند که در دور تا دور IC قرار گرفته اند که می توانیم با کمی دقت آنها را تعویض نماییم.

یک نمونه آی سی SMD

آی سی های BGA

تعویض این آی سی به علت نوع طراحی آن بسیار مشکل است.

زیرا پایه های آن ثابت نیست و از گوی های قلع تشکیل شده است که در زیر آی سی تعبیه شده اند.

در هنگام تعویض این پایه ها غیر قابل رویت هستند.

به همین دلیل تعویض این IC بسیار دشوار و گاهی اوقات غیر ممکن است.

یک نمونه آی سی BGA

برای مطالعه ی چگونگی لحیم کاری و تعویض آی سی های BGA به این مقاله مراجعه کنید.

انواع آی سی یا مدار مجتمع از لحاظ کاربرد

آی سی لایت

آی سی لایت تصویر باعث می شود نور صفحه نمایش از حدی معین بیشتر یا کمتر نشود.

برخی مواقع با ضربه دیدن گوشی آی سی لایت گوشی آسیب می بیند و صفحه نمایش سالم، اما خاموش است.

حتی با تعویض تاچ و ال سی دی این مورد برطرف نخواهد شد.

چون آی سی لایت روی برد قرار دارد و به صورت غیر مستقیم با صفحه نمایش گوشی در ارتباط است.

مدار لایت گوشی

اگر گوشی شما دارای تصویری کم رنگ و تصویری سایه ای باشد و تصویر آن در حالت عادی به صورت درست نمایش داده نشود.

یا هنگام نمایش لوگو شرکت گوشی یا نام گوشی تصویر واضح تر میباشد.

دراین حالت گوشی شما مشکل نور دارد و مشکل تصویر ندارید که میتواند به دلایل زیر باشد:

• مشکل بک لایت گوشی که در قسمت پشت صفحه نمایش ال سی دی قرار دارد.

با تعویض یا تعمیر آن مشکل حل می شود.

• مشکل کانکتور سوکت ال سی دی روی فلت و مدار ال سی دی.

با تعویض سوکت مشکل آن حل شدنی است.

• اشکال در مسیر ال سی دی و سوکت های آن تا مسیر و قطعات روی برد تا مبدا های آن که اعم از آی سی کنترل کننده و مدیریت لایت گوشی (آی سی لایت).

با تعویض این قطعات و تست و مسیر یابی آنها این مشکل حل شدنی است.

مورد دیگر مشکل در صفحه نمایش ال سی دی گوشی موبایل نور کم رنگ یا بک لایت وجود دارد ولی خبری از تصویر صفحه نمایش گوشی موبایل یا تبلت نیست.

در این مورد مشکل شما از تصویر می باشد و گوشی شما فاقد نور نمی باشد و مشکل تصویر دارد که می تواند به دلایل زیر باشد:

• مشکل کانکتور سوکت ال سی دی روی فلت و مدار ال سی دی.

با تعویض سوکت مشکل آن حل شدنی است.

• اشکال در مسیر ال سی دی و سوکت های آن تا مسیر و قطعات روی برد تا مبدا های آن که اعم از آی سی کنترل کننده و مدیریت لایت گوشی (آی سی لایت).

با تعویض این قطعات و تست و مسیر یابی آنها این اشکال رفع خواهد شد.

آی سی تاچ

آی سی تاچ حساسیت بازخورد لمسی را تنظیم می کند به صورتی که خرابی این قطعه، باعث می شود تاچ تصویر به درستی کار نکند.

همانند آی سی لایت، این آی سی بر اثر ضربه آسیب می بیند و درصورتی خرابی آن حتی با تعویض تاچ و ال سی دی، مشکل تاچ رفع نخواهد شد.

آی سی تاچ در واقع تنظیم کننده مقدار لمس صفحه برای بازخورد عملیاتی آن لمس می باشد.

زمانی که شما با لمس صفحه نمایش دستور خاصی را از طریق آی سی تاچ به مدار فرمان ارسال می کنید، بازخورد را در سریعترین زمان ممکن از طریق آی سی تاچ خواهید دید.

یکی از اصلی ترین دلایل خرابی آی سی تاچ ضربه خوردن گوشی است.

عوامل دیگری نیز مانند آب خوردگی و کار زیاد نیز از دلایل خرابی دیگر این آی سی یا مدار مجتمع می باشد.

علائم خرابی

زمانی که تاچ شما به درستی کار نکند و یا هنگام کار با تاچ آن گوشی شما هنگ کنند می تواند یکی از دلایل اصلی خرابی آی سی تاچ آن باشد.

همچنین کار نکردن بخشی یا کلیه از قسمت های تاچ نیز از دلایل خرابی این آی سی یا مدار مجتمع می باشد.

آی سی تاچ آیفون 7 پلاس

آی سی وای فای و بلوتوث یا BT

آی سی وای فای و بلوتوث همانطور که از اسم آن پیداست، وظیفه مدیریت عملکرد وای فای و بلوتوث گوشی را به عهده دارد.

درصورتی که یکی از این دو قطعه، وای فای یا بلوتوث مشکل داشته باشد ولی دیگری سالم باشد آی سی سالم است.

اما درصورتی که هردو مشکل داشته باشند، مشکل از طرف آی سی بلوتوث و وای فای است.

در این صورت به هیچ وجه نباید گوشی خود را فلش کنید زیرا خاموشی برد گوشی را به دنبال دارد.

خرابی آی سی بلوتوث و وای فای علائم خاصی به دنبال دارد که یکی از آن ها، روشن نشدن آیکون بلوتوث یا وای فای در گوشی موبایل است.

دلایل خرابی آی سی وای فای

عمده دلایلی که باعث خرابی آی سی وای فای است عموما ضربه خوردن، آب خوردگی و به پایان رسیدن عمر مفید قطعه می باشد.

زمانی که آی سی وای فای شما به مشکل بر می خورد و دچار خرابی می شود به طور قطع علائم آن از کار افتادگی وای فای گوشی و بلوتوث گوشی می باشد.

به تبع آن با از کار افتادن وای فای و بلوتوث قابلیت ایردراپ (در گوشی های آیفون) هم قابل استفاده نیست و آن نیز از کار خواهد افتاد.

یک نمونه آی سی وای فای و بلوتوث

آی سی صدا (صوت)

زمانی که شما به تلفن صحبت می کنید عمل انتقال صدا از طریق اسپیکر ها و میکروفون انجام می گیرد.

اما اسپیکر و میکروفون دستورات خود را از طریق آی سی صدا از CPU گوشی دریافت می کنند.

بنابراین ممکن است برخی اوقات با اینکه میکروفون و اسپیکر سالم اند، هنگام مکالمه صدایی ردو بدل نشود.

در این صورت آی سی صوت دستگاه شما مشکل دارد و باید تعویض شود.

دلایل خرابی

اگر گوشی گران قیمت دارید باید در حفاظت آن بکوشید.

با یک حواس پرتی و افتادن گوشی از دست و ضربه ممکن است خسارت سنگینی به شما وارد شود.

مخصوصا با قیمت های بالایی که این گوشی ها دارند و همچنین تعویض و خدمات تعمیراتی این گوشی ها نیز بالا است.

عمده دلایلی که باعث خرابی آی سی صوت می شود ضربه خوردگی، آب خوردگی، به پایان رسیدن عمر آی سی و باگ کارخانه می باشد.

در مدل های آیفون ۷ و ۷ پلاس آی سی صوت دارای باگی بود که به موجب آن تعدادی از پایه های آی سی صوت آیفون قطع می شدند.

نشانه های خرابی

نبود صدا یا از کار افتادن میکروفون ها یا اسپیکرهای گوشی به صورت کلی یا تعدادی از آنها نشانه های خرابی آی سی صوت می باشد.

همچنین مصرف زیاد از اندازه باطری نیز از نشانه های خرابی آی سی صوت می تواند باشد.

در کنار همه‌ی این نشانه ها خاموشی نیز می تواند از نشانه های خرابی آی سی صوت باشد.

یک نمونه آی سی صوت

آی سی CPU

به احتمال زیاد تا به حال کلمه CPU را شنیده اید. این قطعه در همه دستگاه های الکترونیکی به مغز دستگاه معروف است.

زیرا تمامی دستورات از طرف CPU حاصل می شود. در واقع تمامی پردازش ها را CPU انجام می دهد.

بنابراین تمام آی سی های گوشی موبایل به CPU متصل اند و ممکن است خرابی یکی از آی سی ها تا CPU دستگاه را در بر بگیرد.

می توان گفت تعویض CPU یکی از سخت ترین کارها در تعمیرات گوشی های موبایل می باشد.

CPU داده‌های دستوری را از RAM دریافت، کدگشایی و پردازش می‌کند و تحویل می‌دهد.

CPU در انواع و اقسام دستگاه‌ها از رایانه‌ و لپ‌تاپ‌ گرفته تا گوشی‌ هوشمند، تبلت‌ و تلویزیون‌ هوشمند وجود دارد.

این تراشه‌ی کوچک و معمولا مربع‌شکل روی بورد اصلی موبایل قرار می‌گیرد و با سایر سخت‌افزارها برای اجرای دستورات شما در تعامل است.

در ادامه مقاله طرز کار این قطعه را شرح می دهیم.

واکشی (Fetch)

واکشی به دریافت دستورالعمل گفته می‌شود. دستورالعملی که در غالب صفر و یک و از طریق رم به سی‌پی‌یو ارسال می‌شود.

هر دستور تنها بخش کوچکی از یک عملیات است. بنابراین، CPU نیازمند این است که بداند دستورالعمل بعدی چیست.

نشانی دستور فعلی توسط یک شمارشگر برنامه (PC) نگه داشته می‌شود.

سپس PC و دستورالعمل‌ها در قسمت ثبت دستور (IR) قرار می‌گیرند.

بعد از آن طول PC افزایش پیدا می‌کند تا به نشانی دستورالعمل بعدی ارجاع دهد.

رمزگشایی (Decode)

وقتی یک دستور، واکشی و در IR ذخیره می‌شود، CPU دستور را به مداری به نام رمزگشای دستور منتقل می‌کند.

این مدار دستور را به سیگنال‌هایی تبدیل می‌کند که برای فعالیت به بخش‌های دیگر CPU فرستاده می‌شود.

اجرا (Execute)

در گام نهایی، دستورات رمزگشایی شده برای تکمیل به بخش‌های مربوطه در CPU ارسال می‌شوند.

نتایج معمولا در بخشی از CPU ثبت می‌شوند تا در دستورالعمل‌های آتی به آن‌ها رجوع شود.

برای درک بهتر می‌توانید این روند را به عملکرد حافظه‌ی ماشین حساب تشبیه کنید.

سی پی یو A12

موبایل در برابر دسکتاپ

رایانه‌ها همواره دستگاه‌های الکترونیکی بزرگی بوده‌اند که توسط منبع برق تغذیه می‌شدند.

اما حرکت به سمت موبایل و ظهور گوشی‌ هوشمند این وضعیت را به وجود آورد که ما همواره یک رایانه را همراه خود داریم.

پردازنده‌های موبایل برای عملکرد بهینه با مصرف انرژی کم طراحی شده‌اند تا باتری دستگاه تا حد ممکن دیرتر خالی شود.

تولیدکنندگان CPU، پردازنده‌های موبایل و دسکتاپ خود را با وجود داشتن تفاوت زیاد به یک شکل نام‌گذاری می‌کنند و تنها پیشوندهای متفاوت برای آن‌ها در نظر می‌گیرند.

پیشوند پردازنده‌های موبایل U است که نشان از فوق کم‌مصرف بودن دارد.

HQ نشانه‌ی عملکرد بالای گرافیکی و HK ضمن گرافیک بالا، نشان‌دهنده‌ی قابلیت اورکلاک است.

پیشوندهای دسکتاپ شامل K به معنی قابلیت اورکلاک و T به معنی کم‌مصرف بودن هستند.

پردازنده داده‌ها را به‌صورت مداوم دریافت نمی‌کند؛ بلکه داده‌ها در قالب تکه‌هایی به نام واژه (Word) به آن می‌رسند.

پردازش به تعداد بیت‌هایی که در هر واژه وجود دارد محدود می‌شود.

وقتی اولین بار پردازنده‌های ۳۲ بیت طراحی شدند، اندازه‌ی واژه‌ی دریافتی به طرز غیر قابل‌ باوری بزرگ به نظر می‌رسید؛ اما خیلی زود پشتیبانی از رم بالای ۴ گیگ به رایانه‌ها اضافه و راه برای پردازنده‌های ۶۴ بیت باز شد.

فرکانس

فرکانس به سرعت عملکرد پردازنده اطلاق می‌شود.

قبل از ظهور پردازنده‌های چندهسته‌ای، فرکانس مهم‌ترین معیار سنجش بین CPUها بود.

امروزه، با وجود تغییر و تحولات زیاد همچنان فرکانس پردازنده نقش مهمی در عملکرد رایانه‌ها ایفا می‌کند.

به‌ طوری‌ که یک پردازنده‌ی خیلی سریع دوهسته‌ای می‌تواند عملکرد بهتری از یک پردازنده‌ی کند چهارهسته‌ای داشته باشد.

مغزهای عملیات

CPU واقعا مغز گوشی موبایل است. هر عملیات محاسباتی در گوشی توسط CPU انجام می‌گیرد.

در واقع وجود سایر اجزای گوشی موبایل برای پشتیبانی از عملیات CPU است.

پیشرفت‌های فناوری پردازنده، مانند فراریسمانی و چندهستگی؛ نقش مهمی در انقلاب فنی ایفا کرده‌‌اند.

آی سی هارد (آی سی حافظه)

آی سی هارد وظیفه انتقال و مدیریت اطلاعات بین CPU، رم و هارد را دارد.

در صورتی که آی سی هارد گوشی آسیب دیده باشد استفاده از گوشی تقریبا غیر ممکن می شود.

چرا که به دلیل عدم ارتباط بین حافظه های موقت و طولانی مدت ممکن است گوشی موبایل به صورت مکرر ریستارت شود.

دلایل خرابی

• ضربه وارد کردن به گوشی
• رسیدن گرمای زیاد به آی سی
• پر بودن بیش ازحد حافظه
• کیفیت پایین بعضی از آی سی ها
• بازی سنگین در بعضی از گوشی های htc
• و…

نشانه های خرابی

• ماندن روی لگو و فلش نشدن گوشی
• پاک نشدن اطلاعات از گوشی و تبلت
• خاموش کردن خود به خود هنگام کار کردن
• سه ویبره ممتد خوردن و گاهی در HTC هفت ویبره ممتد
• در بعضی از گوشی ها سریال به صورت null-invalid می شود
• ارور متوقف شدن برنامه های سیستم عامل در بعضی از گوشی ها

یک نمونه آی سی هارد

آی سی تصویر

در نمایشگر های دیجیتال از سه رنگ اصلی قرمز، آبی و سبز (RGB) برای ترکیب و ساخت رنگ های تصویر استفاده می شود.

آی سی تصویر قطعه ای است که میزان رنگ مورد نیاز برای نمایش اجزاء صفحه نمایش را تنظیم می کند.

بنابراین درصورتی که آی سی تصویر گوشی موبایل آسیب دیده باشد صفحه نمایش شما سالم است اما هیچ تصویری نشان نمی دهد.

کریستال RTC

کریستال ساعت یا کریستال RTC (مخفف Real Time Clock) وظیفه نگه داری تاریخ و ساعت دقیق گوشی موبایل را دارد.

در صورت خرابی این قطعه تاریخ و ساعت گوشی موبایل به هم می ریزد.

این قطعه حتی زمانی که گوشی کاملا خاموش است روشن می ماند تا تاریخ و ساعت را حفظ کند.

در برخی گوشی ها باتری پشتیبان وجود دارد و انرژی مورد نیاز کریستال RTC را تامین می کند.

اما در برخی دیگر از گوشی ها به دلیل عدم وجود این باتری پس از تعویض باتری اصلی ساعت و تاریخ گوشی به هم می ریزد و اولین باری که به اینترنت متصل شوید به صورت خودکار دوباره تنظیم می شود.

کریستال RTC معمولا در کنار آی سی تغذیه گوشی قرار دارد.

کریستال اصلی در حالت آماده باش (Standby) و زمان خاموشی دستگاه فعال است.

کریستال اصلی

کریستال RTC در زمان فعال بودن دستگاه روشن نمی شود و به جای آن کریستال اصلی دستگاه فعال می شود.

این کریستال معمولا در کنار آی سی آنتن قرار دارد و در صورت ضربه دیدن یا حرارت زیاد آسیب می بیند.

آسیب دیدن این قطعه باعث خاموشی دستگاه یا عدم آنتن دهی گوشی موبایل می شود.

مدار IO

مدار IO مداریست که به وسیله ی آن گوشی موبایل شما با دنیای بیرون ارتباط برقرار می کند که خود این مدار شامل آی سی های بلوتوث، اینفرارد، USB، حافظه مموری، وای فای و NFC می باشد.

آی سی IRDA

احتمالا تا به حال شنیده اید که می توان از گوشی هوشمند به عنوان کنترل استفاده کرد و تلویزیون، پروژکتور و وسایل هوشمند دیگری از این قبیل را مدیریت کرد.

این کار توسط آی سی اینفرارد انجام می پذیرد. این آی سی یا مدار مجتمع با نور مادون قرمز کار می کند و عیب آن در این است که چون نور در خط راست حرکت می کند باید حتما دو دستگاه روبروی هم قرار بگیرند تا سنسور ها یکدیگر را تشخیص دهند.

آی سی اینفرارد از LED برای ارسال و از Photo Diode برای دریافت استفاده می کند.

آی سی Memory Card

همانطور که می دانید برخی از دستگاه های هوشمند علاوه بر حافظه داخلی دارای حافظه ی خارجی برای ذخیره سازی اطلاعات هستند.

در این دستکاه ها آی سی مموری کارت وظیفه مدیریت و ارتباط بین حافظه داخلی و خارجی و پردازنده گوشی را بر عهده دارد.

بنابراین اگر این آی سی آسیب دیده باشد استفاده از کارت مموری سخت یا حتی غیر ممکن می شود.

آی سی USB

زمانی که شما احتیاج دارید فایل های موجود در گوشی خود را به کامپیوتر انتقال دهید یا از کامپیوتر فایلی را به گوشی خود انتقال دهید، آی سی USB این عمل را مدیریت می کند.

آی سی USB علاوه بر انتقال اطلاعات، برای شارژ کردن و فلش کردن گوشی نیز استفاده می شود.

البته دقت کنید که آی سی USB با آی سی تغذیه متفاوت است؛ آی سی USB عمل انتقال بار الکتریکی را انجام می دهد و آی سی تغذیه بار الکتریکی وارد شده را به حد بی خطر برای باتری تبدیل می کند.

معمولا خرابی آی سی USB به دلیل آسیب دیدگی خود کانکتور USB است.

دقت کنید اگر آی سی USB گوشی آسیب دیده، به هیچ عنوان گوشی را فلش نکنید زیرا ممکن است عمل فلش کردن بطور کامل انجام نشود.

آی سی Regulator

باتری گوشی منبع ذخیره است و انرژی مورد نیاز قطعات دستگاه را تامین می کند.

اما مانند دیگر دستگاه های الکترونیکی، هر قطعه به میزان ولتاژ مشخصی نیاز دارد و در صورت کم، یا بیشتر بودن ولتاژ، به قطعه مور نظر آسیب می رسد.

نقش آی سی رگولاتور تنظیم این ولتاژ است. آی سی رگولاتور برق ورودی را از باتری گوشی می گیرد و آن را به مقدار معینی تنظیم می کند.

آی سی دوربین

دوربین گوشی برق مورد نیاز خود را از آی سی تغذیه یا رگولاتور می گیرد.

دوربین های موبایل معمولا دارای زوم دیجیتال هستند و در برخی از دوربین ها زوم اوپتکال که خود لنز عقب و جلو می شود وجود دارد.

پس از اینکه کاربر می خواهد عکسی را ثبت کند، نیاز است که بین CPU و دوربین ارتباطی وجود داشته باشد.

تمام این وظایف به عهده آی سی دوربین است. بنابراین خرابی آی سی دوربین در عملکرد صحیح دوربین اختلال ایجاد می کند.

امیدواریم که از مطالعه ی مقاله ی آی سی یا مدار مجتمع لذت برده باشید.

برای مطالعه ی سایر مقالات و اخبار به روز دنیای تعمیرات گوشی موبایل به اینجا مراجعه کنید.

برای مشاهده و یا خرید انواع آی سی های اصلی و با کیفیت مناسب تعمیرات انواع گوشی های موبایل به اینجا مراجعه کنید و یا با کارشناسان بخش فروش آسان جی اس ام تماس حاصل نمایید.

برای خرید به روز ترین تجهیزات تعمیرات موبایل با بهترین تخفیف قیمت به اینجا مراجعه کنید.

برای آموزش تخصصی تعمیرات گوشی موبایل به صورت کاملا حرفه ای و طبق آخرین روش های بهینه روز دنیا با متخصصین ما همراه باشید.