Miss Ghanad 
مقدمه: مولتی متر چیه؟
مولتی‌متر (Multimeter) یک ابزار اندازه‌گیری الکترونیکیه که برای اندازه‌گیری کمیت‌های مختلف الکتریکی مانند ولتاژ، جریان و مقاومت به‌کار می‌ره. این دستگاه در تعمیرات، آزمایش و نصب تجهیزات الکترونیکی و الکتریکی بسیار پرکاربرده.
انتخاب یه مولتی‌متر خوب، مخصوصاً برای کارای الکترونیکی و تعمیراتی، شاید یه کم گیج‌کننده باشه. اما اگه بدونی دقیقاً دنبال چی هستی، خیلی راحت‌تر می‌تونی یه دستگاه مناسب انتخاب کنی. برای خرید مولتی متر، باید بسته به نوع کاربرد (خانگی، صنعتی، مکانیکی و یا تخصصی) به چند نکته مهم توجه کنی. اینجا قراره با هم همه نکات مهم رو بررسی کنیم.
نکاتی که باید قبل از خرید مولتی‌متر بدونی
🔷 نوع نمایشگر
نوع نمایشگر در مولتی‌متر معمولاً به نوع صفحه‌نمایش (Display) آن اشاره داره که اطلاعات اندازه‌گیری‌شده را به کاربر نشان می‌ده. بسته به نوع و مدل مولتی‌متر، این نمایشگر ممکنه تفاوت‌هایی داشته باشه.
بزرگ و خوانا بودن صفحه نمایش برای یک مولتی متر مزیت محسوب می‌شود.
BLACK LIGHT
نور پس‌زمینه یا بک‌لایت یک چراغ کوچک (معمولاً LED) در پشت صفحه‌نمایش دیجیتال مولتی‌متره که باعث روشن شدن نمایشگر میشه تا اعداد و علائم به‌خصوص در شرایط نور کم یا محیط‌های تاریک راحت‌تر خوانده بشه،
✅ مزایای داشتن Backlight در مولتی‌متر:
خوانایی بهتر در تاریکی
– هنگام کار در محیط‌های کم‌نور یا شب، نمایشگر به‌وضوح دیده می‌شود.افزایش دقت کاربر در خواندن مقادیر
– خطاهای دید کاهش می‌یابد.کاربردی برای تعمیرکارها و مهندس‌ها در فضاهای محدود یا تاریک
✅چطور فعالش کنیم؟
در اغلب مولتی‌مترها، یک دکمه مجزا با علامت نور (مثلاً 💡 یا “LIGHT”) یا نگه‌داشتن دکمه “HOLD” برای چند ثانیه، باعث روشن یا خاموش شدن نور پس‌زمینه می‌شود.
COUNT
COUNT یعنی ریز بودن نمایشگر تو نشون دادن عددها. هرچی COUNT بیشتر باشه، دقت خوندن عدد بیشتره.
وقتی می‌گن یه مولتی‌متر 6000 COUNT داره، یعنی می‌تونه روی صفحه نمایشش عددهایی تا 5999 رو نشون بده.
مثلاً اگه بخوای ولتاژ رو اندازه بگیری، یه مولتی‌متر 6000 COUNT می‌تونه از 0 تا 5.999 ولت رو با دقت بالا نمایش بده.
🎯 مزایای مولتی‌متر با COUNT بالا:
نمایش دقیق‌تر عددها
– مثلاً به‌جای اینکه نشون بده “5.9”، بهت نشون می‌ده “5.976”دامنه اندازه‌گیری گسترده‌تر بدون تغییر واحد
– یعنی لازم نیست زود به زود رِنج رو تغییر بدیکار راحت‌تر برای کارهای حرفه‌ای و حساس
– مخصوصاً تو کارهای الکترونیکی ظریف یا صنعتیکاهش خطای دید یا خطای انسانی
– عدد کامل‌تر و واضح‌تر رو می‌خونی
🎯چطوری COUNT رو فعال کنیم؟
واقعیت اینه که COUNT یه ویژگی سخت‌افزاریه، نه تنظیمات قابل تغییر.
یعنی نمی‌تونی فعالش کنی یا تغییرش بدی.
مقدار COUNT از اول روی دستگاه تعریف شده.
برای فهمیدن COUNT مولتی‌مترت، باید:
به دفترچه‌ش نگاه کنی
یا مشخصات فنی (Data Sheet) رو بخونی
یا روی جعبه‌اش نوشته شده
| نوع نمایشگر | مزایا | نحوه فعال‌سازی |
|---|---|---|
| دیجیتال | دقت بالا، راحتی خواندن، سریع | به‌صورت پیش‌فرض فعاله |
| آنالوگ (عقربه‌ای یا Bar Graph) | واکنش سریع، مناسب نوسانات | خودکار فعاله (در مدل‌های bar graph)، یا با کلید (در مدل‌های خاص) |
نمایشگر آنالوگ و دیجیتال در مولتی‌متر
نمایشگر دیجیتال چیه؟
مولتی‌مترهای دیجیتال همون‌هایی هستن که عدد رو مستقیم و واضح روی صفحه نشون میدن. مثلاً وقتی داری ولتاژ رو اندازه‌گیری می‌کنی، روی صفحه می‌نویسه:12.46 V
⚜️ مزایای نمایشگر دیجیتال:
- خوانایی بالا
عدد به‌صورت دقیق نمایش داده میشه. راحت قابل خوندنه. - بدون نیاز به تفسیر
لازم نیست حدس بزنی عقربه کجا وایستاده؛ مستقیم عدد رو داری. - سرعت
نتایج سریع و دقیق نشون داده می‌شن.
⚜️ چطور فعال میشه؟
مولتی‌متر دیجیتال به‌طور پیش‌فرض فقط همین نمایشگر رو داره. وقتی دستگاه رو روشن می‌کنی، عددها روی صفحه نمایش ظاهر می‌شن. نیازی به فعال‌سازی خاصی نیست.
نمایشگر آنالوگ چیه؟
نمایشگر آنالوگ یه عقربه داره که روی یه صفحه با درجه‌بندی حرکت می‌کنه. مثل آمپرمترها و مولتی‌مترهای قدیمی.
بعضی مولتی‌مترهای دیجیتال هم یه نوار گرافیکی زیر عدد دارن (مثل شکل موجی)، که بهش می‌گن Bar Graph یا “نمایشگر شبه‌آنالوگ”.
🧲 مزایای نمایشگر آنالوگ:
- واکنش سریع‌تر
تغییرات لحظه‌ای ولتاژ یا جریان رو خیلی سریع نشون می‌ده - مناسب نوسانات
برای بررسی تغییرات و رفتار سیگنال خیلی بهتره. - کاربرد در تعمیرات
بعضی تعمیرکارا با آنالوگ راحت‌ترن چون سریع‌تر تشخیص میدن مشکل کجاست.
🧲 چطور فعالش کنیم؟
در مولتی‌مترهایی که نمایشگر آنالوگ (Bar Graph) دارن، معمولاً این نوار به‌طور خودکار زیر عدد دیجیتال فعاله و نیاز به فعال‌سازی نداره.
اما در مولتی‌مترهای ترکیبی (دیجیتال + آنالوگ واقعی)، با استفاده از یک کلید فیزیکی یا سوئیچ حالت (Mode Switch) می‌تونی بین آنالوگ و دیجیتال جابجا شی. البته این نوع مولتی‌مترها خیلی کمیاب‌تر هستن.
| نوع نمایشگر | مزایا | نحوه فعال‌سازی |
|---|---|---|
| دیجیتال | دقت بالا، راحتی خواندن، سریع | به‌صورت پیش‌فرض فعاله |
| آنالوگ (عقربه‌ای یا Bar Graph) | واکنش سریع، مناسب نوسانات | خودکار فعاله (در مدل‌های bar graph)، یا با کلید (در مدل‌های خاص) |
نمایش مین و ماکس
وقتی این حالت رو فعال می‌کنی، مولتی‌متر شروع می‌کنه به ثبت کمترین مقدار (MIN) و بیشترین مقدار (MAX) که در طول زمان اندازه‌گیری رخ داده.
مثلاً اگه در حال اندازه‌گیری ولتاژ یه مدار هستی و ولتاژ مدام بالا و پایین میشه، این قابلیت بهت نشون می‌ده:
کمترین ولتاژ چقدر بوده؟
بیشترین ولتاژ تا الان چقدر بوده؟
✅ مزایای استفاده از مین/ماکس
- مانیتور نوسانات
برای بررسی دقیق تغییرات ولتاژ یا جریان عالیه. - عیب‌یابی راحت‌تر
می‌تونی بفهمی مثلاً یه ولتاژ لحظه‌ای زیاد یا کم شده یا نه. - صرفه‌جویی در زمان
لازم نیست دائم به صفحه نگاه کنی؛ خودش مقادیر بحرانی رو ثبت می‌کنه.
✅ چطور فعالش کنیم؟
بسته به مدل مولتی‌متر، روش فعال‌سازی ممکنه کمی فرق کنه ولی معمولاً اینطوریه:
کلید مربوطه رو پیدا کن: دکمه‌هایی با برچسب
MIN/MAXیاHOLDچند‌بار فشار داده شده تا وارد این حالت بشه.وقتی فعال بشه، روی نمایشگر مین یا ماکس مشخص میشه و دستگاه تو این حالت باقی می‌مونه تا دوباره دکمه رو بزنی یا خاموشش کنی.
🔷 Data Hold
Data Hold یه قابلیت توی مولتی‌متره که وقتی فعالش می‌کنی، عددی که رو نمایشگر نشون داده میشه “قفل” میشه و همونجا ثابت می‌مونه، حتی اگه پروب‌ها رو جابجا کنی یا مقدار تغییر کنه.به زبان ساده‌تر:
مثلاً داری تو یه جای بد و تاریک یا زاویه سخت اندازه‌گیری می‌کنی، نمی‌تونی همزمان به نمایشگر نگاه کنی؟
Data Hold کمک می‌کنه اون عددی که دیدی، بمونه رو صفحه تا بعد راحت بخونی.
📌 مزایای Data Hold
راحتی در کار توی جاهای سخت یا تاریک
نمی‌خواد موقع اندازه‌گیری حتماً به نمایشگر زُل بزنی.صرفه‌جویی در زمان و دقت بیشتر
سریع می‌تونی نتیجه رو بخونی و یادداشت کنی.مناسب برای کارهای فنی تک‌نفره
وقتی یه دستت پره یا جای دسترسی سخته، خیلی به کارت میاد.
📌 چطوری Data Hold رو فعال کنیم؟
معمولاً یه دکمه روی مولتی‌متر هست به اسم:
HOLD
یا گاهی علامت شبیه قفل یا دکمه با نوشته‌ی “DATA”
فقط کافیه یه بار بزنی روش تا عدد ثابت بمونه.
اگه دوباره بزنی، از حالت Hold درمیاد و مقدار جدید رو نشون می‌ده.
👁️🗨️ بعضی مدل‌های مولتی متر hold دارن؟
مولتی‌مترهای حرفه‌ای‌تر گاهی چند حالت Hold دارن:
Data Hold: همونی که گفتیم.
Auto Hold: خودش به‌صورت خودکار وقتی مقدار ثابت میشه، نگه‌اش می‌داره (برای کار راحت‌تر).
🔷 Auto Power Off
Auto Power Off یا همون خاموش شدن خودکار، یه قابلیت توی مولتی‌متره که باعث میشه وقتی مدتی با دستگاه کار نمی‌کنی، خودش به‌صورت خودکار خاموش بشه.
معمولاً این زمان حدود 10 تا 15 دقیقه بعد از بی‌استفاده موندنه.
🔌 مزایای Auto Power Off:
صرفه‌جویی در باتری
یادت بره خاموشش کنی، خودش خاموش میشه و باتری نمی‌پره.افزایش عمر مفید دستگاه و باتری
خیالت راحته وقتی حواست نیست
دیگه لازم نیست هی فکر کنی “خاموشش کردم یا نه؟”
🔌 چطور فعال/غیرفعالش کنیم؟
توی اکثر مولتی‌مترها، به‌صورت پیش‌فرض فعاله و نیاز به کاری نداره.
اما بعضی مدل‌ها (مخصوصاً حرفه‌ای‌ها)، این امکان رو دارن که خاموش شدن خودکار رو غیرفعال کنی.
📌 نحوه غیرفعال کردنش توی بعضی مدل‌ها:
نگه داشتن یه دکمه موقع روشن کردن دستگاه (مثلاً دکمه SELECT یا HOLD)
بعضی‌ها ترکیب دو دکمه خاص دارن (بسته به برند و مدل فرق داره)
📍 از کجا بفهمی Auto Power Off فعاله؟
توی دفترچه راهنما یا پشت جعبه‌ی دستگاه معمولاً نوشته شده.
بعضی مدل‌ها هنگام روشن شدن، یه آیکون تایمر یا نوشته‌ی APO روی نمایشگر نشون میدن.
🧠 یه نکته مهم:
اگه مولتی‌مترت حین اندازه‌گیری وسط کار خاموش میشه و اذیتت می‌کنه، شاید بهتره این ویژگی رو غیرفعال کنی.
ولی اگه یادت می‌ره خاموشش کنی، فعال بودنش خیلی کمک می‌کنه.
🔷 برند مولتی متر
اگه می‌خوای یه مولتی‌متر خوب بخری، باید به چند تا نکته مهم دقت کنی. انتخاب فقط بر اساس ظاهر یا قیمت نیست، برند، کیفیت ساخت، امکانات و نوع استفاده‌ات خیلی مهمن.
بیا خیلی ساده با هم بررسی کنیم
1. اول از همه بدون برای چه کاری می خواهی!
| نوع استفاده؟ | مولتی‌متر پیشنهادی |
|---|---|
| استفاده خونگی و ساده | مدل‌های دیجیتال ساده و اقتصادی مثل UNI-T یا Pro’sKit |
| تعمیرات موبایل و الکترونیک | مولتی‌متر دقیق با قابلیت True RMS، فرکانس، تست دیود، ظرفیت خازن |
| برق‌کار صنعتی یا خودرویی | دستگاه‌هایی با CAT بالاتر، دقت بیشتر، محافظت بهتر و برند حرفه‌ای‌تر |
2. حالا برندهایی که امتحانشون رو پس دادن انتخاب کن!
| برند | ویژگی‌ها و نقاط قوت |
|---|---|
| Fluke (فلوک) | ساخت آمریکا – بسیار باکیفیت، حرفه‌ای، دقیق، گرونه ولی فوق‌العاده‌ست |
| UNI-T (یونیتی) | ساخت چین – خوش‌قیمت، دقت خوب، امکانات متنوع، برای کارهای نیمه‌حرفه‌ای عالیه |
| Brymen | ساخت تایوان – دقت بالا، مناسب کارهای حساس، نسبت قیمت به کیفیت عالی |
| Kyoritsu | ساخت ژاپن – کیفیت و دقت خوب، مناسب صنعت و برق‌کاری |
| Mastech | اقتصادی، برای کارهای ساده و آموزشی خوبه |
| Sanwa | ژاپنی، دقت خوب، طراحی ساده، قیمت مناسب |
🔷 کیفیت ساخت چه شکلی باید باشه؟
بدنه محکم و مقاوم در برابر ضربه
دکمه‌ها نرم، با کیفیت و پاسخ‌گو
داشتن روکش ضد ضربه یا سیلیکونی
پایه نگهدارنده‌ی قوی برای استفاده رومیزی
صفحه‌نمایش واضح، ترجیحاً با نور پس‌زمینه
دسته‌های پروب با روکش نرم، ضخیم و بادوام
🔷 True RMS در مولتی‌متر یعنی چی؟
قابلیت True RMS توی مولتی‌مترها برای اندازه‌گیری دقیق ولتاژ و جریان‌های AC (متناوب) استفاده میشه، مخصوصاً وقتی شکل موجشون غیرسینوسی باشه (یعنی موجشون صاف و تمیز نباشه، مثل موج دستگاه‌های الکترونیکی، درایورها، اینورترها و…).
مولتی‌مترهای معمولی فقط می‌تونن مقدار مؤثر ولتاژ AC سینوسی خالص رو نشون بدن، ولی True RMS هر نوع موجی رو – چه تمیز، چه نویزدار – دقیق اندازه می‌گیره.
🚩 مزایای True RMS
- اندازه‌گیری دقیق‌تر:
مخصوصاً وقتی موج AC سینوسی خالص نیست - مناسب کارهای صنعتی و الکترونیکی
مثل اینورتر، منابع تغذیه سوئیچینگ، تجهیزات اتوماسیون - کار حرفه‌ای‌تر
اگر با بارهای غیرخطی یا موتورهای کنترل‌شده سروکار داری، خیلی به‌دردت می‌خوره
🚩 چطور فعال میشه؟
نیازی به فعال‌سازی خاصی نداره!
اگه مولتی‌مترت True RMS باشه، این قابلیت همیشه به‌صورت خودکار فعاله و فقط کافیه دستگاه رو روی حالت ولتاژ یا جریان AC بذاری، خودش مقدار واقعی رو نشون می‌ده.
معمولاً روی بدنه یا جعبه‌ی مولتی‌متر نوشته شده: “True RMS” یا گاهی به شکل “TRMS” مشخصش می‌کنن.
🔷 Auto Range در مولتی‌متر یعنی چی؟
قابلیت Auto Range (یعنی «تنظیم خودکار بازه اندازه‌گیری») کاری می‌کنه که مولتی‌متر به‌صورت خودکار بهترین بازه اندازه‌گیری رو انتخاب کنه تا عددی که نشون می‌ده هم دقیق باشه، هم خوانا.
مثلاً وقتی می‌خوای ولتاژ DC رو اندازه بگیری و نمی‌دونی ولتاژ 0.5 ولته یا 50 ولت، دیگه لازم نیست خودت از بین رنج‌های مختلف انتخاب کنی. مولتی‌متر خودش می‌فهمه و دقیق‌ترین رنج رو برات انتخاب می‌کنه
🟢 مزایای Auto Range
- استفاده راحت‌تر
لازم نیست دستی رنج مناسب رو انتخاب کنی - صرفه‌جویی در زمان
سریع می‌ری سر اصل اندازه‌گیری، بدون حدس زدن بازه - مناسب برای مبتدی‌ها و تعمیرکارها
چون احتمال خطا کمتر میشه
کار دقیق‌تر در حالت‌های متغیر
مثلاً وقتی ولتاژ یا مقاومت نوسان داره، خودش خودشو تنظیم می‌کنه
🟢 چطور فعال میشه؟
در اکثر مولتی‌مترهای دیجیتال Auto Range به‌صورت پیش‌فرض فعاله. ولی بعضی دستگاه‌ها قابلیت سوئیچ بین Auto و Manual رو دارن.
برای کنترل این حالت معمولاً یه دکمه به اسم‌های زیر وجود داره:
“Range” یا “Auto/Manual”
اگه Auto Range فعاله، معمولاً یه علامت مثل “AUTO” توی نمایشگر ظاهر میشه.
برای تغییرش کافیه اون دکمه رو بزنی و دستی بین رنج‌ها جابه‌جا شی، یا دوباره بزنی تا برگرده به حالت خودکار.
🔷 تست خازن، دیود و ترانزیستور در مولتی‌متر
تست خازن، دیود و ترانزیستور در مولتی‌متر یعنی استفاده از قابلیت‌های مخصوصی که بهت اجازه میدن سلامت، جهت و مقدار این قطعات الکترونیکی رو بررسی کنی، اونم بدون نیاز به دستگاه جداگانه. این قابلیت توی خیلی از مولتی‌مترهای دیجیتال امروزی وجود داره.
🔋 خازن (Capacitor)
🔻 دیود (Diode)
⚙️ ترانزیستور (Transistor)
مقدار ظرفیت خازن رو بر حسب میکروفاراد (µF) یا نانوفاراد (nF) نشون می‌ده، کمک می‌کنه بدونی خازن سالمه یا نه
کاربرد: برای بررسی خازن‌هایی که مشکوک به خرابی یا افت ظرفیت هستن.
می‌فهمی دیود درسته یا اتصال کوتاه یا بازه – جهت جریان رو هم مشخص می‌کنه
کاربرد: تشخیص سالم بودن یا سوختگی دیودها.
برای تست پایه‌های B, C, E یا سالم بودن نوع NPN / PNP کاربرد داره (تو بعضی مدل‌ها)
کاربرد: تشخیص پایه‌ها و بررسی عملکرد ترانزیستور.
چطور فعال می‌شن؟
🧪 تست خازن:
🔻 تست دیود:
⚙️ تست ترانزیستور:
- سلکتور (کلید گرد روی مولتی‌متر) رو بچرخون روی علامت خازن که شبیه اینه:
| |یا−| |− بعضی مدل‌ها چند حالت دارن، پس اگه علامتش روش مشترکه، با دکمه‌ی FUNC بزن تا بره روی “Cap” یا “CAPACITANCE”.
- سلکتور رو بچرخون روی نماد دیود: یه مثلث با یه خط جلوی اون (
▶|). اگه گزینه‌ی مشترک بود، با دکمه‌ی FUNC بزن تا بره روی حالت دیود.
🔹 اندازه‌گیری:
دیود رو از مدار جدا کن.
پراب قرمز رو بزن به آند (سر +) و مشکی به کاتد (سر –).
اگه عددی مثل 0.6 یا 0.7 نشون داد، دیود سالمه.
برعکسش رو تست کن: اگه “OL” یا “1” نشون داد، یعنی جریان رد نمی‌شه → دیود درسته.
این قابلیت فقط روی بعضی مولتی‌مترها هست که یه سوکت کوچولو به اسم hFE دارن (معمولاً نزدیک نمایشگر).
ترانزیستور رو از مدار جدا کن و پایه‌هاش رو (B, C, E) طبق نوشته روی بدنه دستگاه توی سوکت قرار بده.
🔹 اندازه‌گیری:
مولتی‌متر نوع ترانزیستور (PNP/NPN) و عدد hFE (ضریب تقویت جریان) رو روی صفحه نشون می‌ده.
🔸 نکته:
برای تست درست خازن و دیود، بهتره قطعه از مدار خارج بشه.
اگر مولتی‌مترت چند کاره باشه، ممکنه این حالت‌ها توی یه بخش مشترک باشن و با دکمه‌ی “FUNC” بین تست دیود، خازن و … جابه‌جا شی.
🔷 تعویض آسان باتری
خیلی از مولتی‌مترهای جدید، مخصوصاً مدل‌های با طراحی مدرن و مهندسی‌شده، به قابلیتی به اسم “تعویض آسان باتری” مجهز هستن. این یعنی برای عوض کردن باتری، لازم نیست پیچ‌گوشتی بیاری یا کل بدنه دستگاه رو باز کنی!
🔋 مزایای تعویض آسان باتری:
- بدون نیاز به ابزار
بیشتر این مولتی‌مترها یه درپوش ساده دارن که با دست یا یه قفل ضامن باز میشه.
- سرعت بالا
باتری ظرف چند ثانیه عوض میشه، بدون اینکه وقت زیادی بگیره. - ایمنی بیشتر
نیازی نیست دستگاه رو کامل باز کنی و به مدار داخلیش دست بزنی - افزایش عمر دستگاه
چون کمتر باز و بسته میشه، فرسودگی قاب و پیچ‌ها کمتره.
🔋 نحوه تعویض باتری:
دستگاه رو خاموش کن.
مولتی‌متر رو برعکس بذار.
درپوش باتری (که معمولاً مشخصه یا یه زبانه داره) رو باز کن.
باتری قدیمی (معمولاً 9 ولت یا AA) رو خارج کن.
باتری جدید رو با همون جهت درست بذار.
درپوش رو ببند. تمومه!
چه مدل‌هایی این قابلیت رو دارن؟
بعضی از مولتی‌مترهای خوش‌ساخت این ویژگی رو دارن. مثال:
| برند | مدل‌های دارای تعویض آسان باتری |
|---|---|
| Fluke | بیشتر مدل‌های سری 17x و 11x |
| UNI-T | مدل‌های جدید مثل UT139C، UT89XD و سری UT191 |
| Brymen | مدل‌هایی مثل BM869 و BM235 |
| Sanwa | مدل‌های حرفه‌ای مانند CD800a و CD770 |
در این مدل‌ها معمولاً یه درپوش کوچک در پشت دستگاه هست که فقط با فشار دادن یه ضامن یا باز کردن یه قفل دستی باز میشه.
قابلیت‌های مهم که باید مولتی‌متر داشته باشه
برای اینکه یه مولتی‌متر واقعا به کارت بیاد، بهتره حتماً ببینی که بسته به نیازت، این قابلیت‌ها رو داشته باشه. همه مولتی‌مترها این امکانات رو ندارن. اگه کار حرفه‌ای انجام می‌دی، حتماً مدلی رو بگیر که این ویژگی‌ها رو کامل داشته باشه یا حداقل اونایی که برات مهمه رو ساپورت کنه.
✅ اندازه‌گیری‌های پایه
🧪 تست قطعات الکترونیکی
⚙ قابلیت‌های حرفه‌ای‌تر
این بخش برای همه کاربردها ضروریه، حتی استفاده‌های خونگی:
ولتاژ AC/DC: برای اندازه‌گیری برق شهری (AC) یا باتری و منابع DC
جریان AC/DC: برای بررسی مصرف دستگاه‌ها یا عیب‌یابی در مدار
مقاومت (اهم): برای تست قطعات یا مسیرهای الکتریکی
تست دیود: بررسی سلامت دیودها (مثلاً LED یا یکسوساز)
بیزر (تست اتصال کوتاه): با صدای بوق سریعاً می‌فهمی مسیر قطع یا وصل هست
تست ترانزیستور hFE: در بعضی مدل‌ها برای بررسی ضریب تقویت ترانزیستور
اندازه‌گیری ظرفیت خازن: از خازن‌های کوچیک گرفته تا الکترولیت‌های بزرگ
اندازه‌گیری اندوکتانس: مخصوص مدل‌های پیشرفته برای بررسی سلف‌ها
مناسب تعمیرات تخصصی، صنعت یا تست‌های خاص:
اندازه‌گیری فرکانس: مثلاً برای تست مدارهای نوسان‌ساز
اندازه‌گیری دما: در مدل‌هایی که پراب ترموکوپل دارن (برای موتور، برد، محیط)
اندوکتانس (سلف‌سنج): مخصوص تعمیرکارهای حرفه‌ای و طراح‌های مدار
| قابلیت | توضیح کاربرد | مناسب برای |
|---|---|---|
| ولتاژ AC/DC | اندازه‌گیری برق شهری یا باتری‌ها | همه |
| جریان AC/DC | تست مصرف دستگاه یا بررسی مدار | همه |
| مقاومت (اهم) | بررسی سلامت یا قطع‌بودن مسیر | همه |
| تست دیود | بررسی جهت‌دار بودن جریان | تعمیرات الکترونیکی |
| بیزر (تست اتصال کوتاه) | صدای بوق در صورت اتصال مستقیم | نصاب، تعمیرکار |
| ظرفیت خازن | بررسی خازن‌های سالم یا معیوب | الکترونیک‌کارها |
| فرکانس | تست نوسان‌سازها و منابع فرکانسی | پیشرفته‌ها |
| دما (با پراب ترموکوپل) | اندازه‌گیری حرارت قطعات یا محیط | فنی‌کار، آزمایشگاه |
| اندوکتانس | بررسی مقدار سلف‌ها | مدل‌های پیشرفته |
| تست ترانزیستور (hFE) | بررسی ضریب تقویت ترانزیستور | مدل‌های خاص |
یه مرور کنیم ببینیم چه مولتی متری باید بخری
انتخاب یه مولتی‌متر خوب دقیقاً مثل انتخاب یه دستیار فنی باحوصله‌ست! باید بدونی دنبال چی می‌گردی و ازش چی می‌خوای. اینو همیشه یادت باشه:
🔹 اگه استفاده‌ت خونگی یا ساده‌ست، دنبال مدل‌های اقتصادی دیجیتال با دقت مناسب مثل UNI-T یا Pro’sKit باش.
🔹 برای تعمیرات موبایل و بردهای الکترونیکی، باید مولتی‌متری بگیری که دقت بالا داشته باشه، قابلیت True RMS داشته باشه، و بتونه فرکانس، تست دیود و ظرفیت خازن رو اندازه‌گیری کنه.
🔹 تو کار برق صنعتی یا خودرو هستی؟ سراغ برندای حرفه‌ای‌تر مثل Fluke، Brymen یا Kyoritsu برو که CAT بالا دارن، بدنه مقاوم دارن و دقتشون بی‌نظیره.
🧰 ویژگی‌های مهم هم یادت نره بررسی کنی:
Auto Range
Data Hold
نمایش Min/Max
تست خازن، دیود و ترانزیستور
صفحه نمایش با نور پس‌زمینه (Backlight)
خاموشی خودکار (Auto Power Off)
و حتی تعویض راحت باتری که وقتی لازمه، اذیتت نکنه!
در آخر، یه مولتی‌متر خوب اونیه که دقیق، قابل اعتماد و متناسب با نیازت باشه. نه همیشه گرون‌ترین، نه همیشه ارزون‌ترین!
